آیین نامه - نشان نیکوکاری

آیین نامه برگزاری جشنواره ملی نشان نیکوکاری.

آیین نامه برگزاری جشنواره ملی نشان نیکوکاری

(ویرایش 1404)

تعاریف

الف) تشکل خیریه: تشکلی است مردم‌نهاد، غيرسياسي، غیرانتفاعی و عام‌المنفعه که پروانه فعالیت خود را از یکی از مراجع رسمی شامل وزارت کشور، سازمان بهزیستی، وزارت ورزش، فراجا یا کمیته امداد امام خمینی^(ره) دریافت نموده و تحت نظارت این مراجع، مجموعه‌ای از خدمات اجتماعی و حمایتی را به‏ شکل داوطلبانه به جامعه ارائه می‌نماید.

ب) نشان: مدال ویژه‌ای است که به منظور تشویق یا قدردانی از تشکل‌های برتر اهدا می‌شود.

اهداف

تجلیل از تشکل‌های خیریه برای ایجاد انگیزه در مسیر احسان؛
ترویج، تبلیغ و فرهنگ‌سازی امر نیکوکاری حرفه‌ای و تخصصی؛
معرفی نمونه‌های موفق نیکوکاری برای الهام‌بخشی به جامعه؛
کمک به مؤسسات خیریه به منظور شناسایی نقاط قوت و ضعف و حرکت در مسیر تعالی و بهبود عملکرد؛
افزایش اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی مؤسسات خیریه.

اصول، ارزشها و سیاست‌ها

فرهنگ غنی ایرانی، دینی؛
رویکرد ملی و پرهیز از سوگیری‌های سیاسی، فرهنگی، جغرافیایی و …؛
صداقت و امانتداری در تمامی مراحل فرآیند اعطای نشان و عدم افشای اطلاعات؛
ایجاد فرصت‌های برابر و عادلانه در کلیه فرایندهای اعطای نشان.
توجه به ظرفیت‌ها و اقتضائات بومی، فرهنگی، قومیتی و مذهبی در تمامی مراحل فرآیند اعطای نشان؛
همکاری و بهره‌گیری از ظرفیت‌های تمامی دستگاه‌ها و سازمان‌های متولی و مرتبط در فرآیند سیاست‌گذاری و اجرا؛
بهره‌گیری از ظرفیت‌های تشکل‌های خیریه و فعالان اجتماعی در فرآیند شناسایی و ارزیابی نامزدها؛
اولویت‌دهی به ساختارهای حقوقی رسمی در مواجهه با تشکل‌های مردمی؛
توجه توأمان به شاخص‌های کمی و کیفی در غربالگری و ارزیابی نامزدهای دریافت نشان؛
توجه به رقابت منصفانه و در نتیجه ارزیابی و مقایسه تشکل‌های هم سطح و هم‌رده با یکدیگر؛
توجه به تنوع زیرساخت‌ها و پتانسیل فعالیت اجتماعی در مناطق مختلف کشور در فرآیند ارزیابی نامزدهای دریافت نشان.

مخاطبین جشنواره

تشکل‌های خیریه مجاز به شرکت در جشنواره در دسته‌بندی زیر شناسایی و ارزیابی خواهند شد:

گروه (1): مؤسسات، بنیادها و مراکز خیریه خدماتی‏-حمایتی: این گروه مربوط به تشکل‌هایی است که مجوز فعالیت خود را از یکی از مراجع رسمی شامل وزارت کشور، سازمان بهزیستی، وزارت ورزش و جوانان فراجا دریافت کرده‌اند و به منظور حمایت و توانمندسازی محرومین، اقشار کم‌توان، زنان سرپرست خانواده، کودکان کار، معتادین، زندانیان، مهاجرین، بیماران … و همچنین توسعه زیرساخت‌های موردنیاز برای آن‌ها به ارائه خدمات اجتماعی می‌پردازند.

این تشکل‌ها در سطوح مختلف ملی، استانی و شهرستانی فعال هستند.

گروه (۲): مؤسسات فعال در زمینه توسعه زیست‌بوم احسان و نیکوکاری: این گروه مربوط به تشکل‌هایی است که مأموریت خود را توسعه فعالیت‌های نیکوکارانه تعریف نموده‌اند و از طریق فعالیت‌هایی نظیر شبکه‌سازی، آموزش و توانمندسازی تشکل‌های خیریه، پژوهش، تامین مالی و … به بهبود و ارتقای زیست‌بوم احسان و نیکوکاری کمک می‌نمایند.

گروه (۳): مراکز نیکوکاری: این گروه مربوط به مراکزی است که مجوز فعالیت خود را از کمیته امداد امام خمینی^(ره) دریافت کرده‌اند و در حوزه خدمت به محرومین در سطح محلی فعالیت می‌کنند.

تبصره: تشکل‌های نوپا (تشکل‌هایی که کمتر از ۲ سال سابقه دارند) در فرایند ارزیابی قرار نخواهند گرفت

هدایای برگزیدگان

نشان نیکوکاری : بالاترین سطح جایزه در این جشنواره است که در هر گروه به منتخبین اعطا می‌شود.

لوح تقدیر: سند رسمی جشنواره است که به منتخبین راه یافته به مرحله نهایی ارزیابی در جشنواره اعطا می‌شود.

هدیه ویژه: جوایز مادی یا معنوی‌ست که در هر دوره توسط شورای سیاست‌گذاری تعیین و به منتخبین نهایی اعطا می‌شود.

تبصره«1»‏- در هر دوره بر اساس تصمیم شورای سیاست‌گذاری، امکان معرفی مؤسسات شایسته تقدیر موضوعی در محورهای نظیر تامین مالی، سازمان‌دهی داوطلبان، اثربخشی خدمات، شفافیت و پاسخگویی و … فراهم است.

تبصره«2»‏- چنانچه تشکلی برگزیده دریافت نشان نیکوکاری شود، به مدت دو سال در جشنواره‌های آتی در فهرست نامزدهای دریافت نشان قرار نخواهد گرفت.

نحوه شناسایی نامزدها

شناسایی نامزدهای نشان از دو طریق به صورت موازی انجام می‌گیرد:

اعلام فراخوان و ثبت نام نامزدها (توسط خود افراد و یا افراد مطلع)
رصد و جستجو توسط دبیرخانه

شاخص های ارزیابی

معیارهای ارزیابی نامزدها و فرآیند ارزیابی در قالب «آئین‌نامه ارزیابی» که به تصویب شورای سیاست‌گذاری رسیده است به شرح ذیل می باشد:

1‏- سـاختار و الگـوی راهبـری و مدیریـت تشـکل: ارکان بالادسـتی شـامل هیئـت امنـا و مدیـر اجرایـی بـه خوبـی شـکل گرفته‌انـد و وظایـف برنامه‌ریـزی، هدایـت و نظـارت بـه خوبـی انجـام می‌شـود.

2‏-تخصــص گرایــی و رویکــرد حرفــهای تشــکل در ارائــه خدمــات اجتماعــی: ســاختار، فرآیندهــا و فعالیت‌هــای بخــش ارائــه خدمــات در تشــکل از اصــول حرفــه‌ای و تخصصــی تبعیــت می‌کنــد.

3‏-اثربخشـی خدمـات اجتماعـی ارائـه شـده: در ارائـه خدمـات بـه مقوله‌هایـی نظیـر آثـار بلندمـدت، تثبیـت فرهنـگ بومـی، نـوآوری و کارایـی و بهـرهوری توجـه می‌شـود.

4‏-جــذب و تامیــن منابــع مالــی مطلــوب و پایــدار: میــزان تنــوع منابــع مالــی، نــرخ جــذب و نگهداشــت خیریـن و حامیـان مالـی، فرآیندهـا و زیرسـاخت‌های جذب منابع و … در تشـکل در سـطح مطلوب اسـت.

5‏-انضبـاط مالـی:ثبـت منظـم گزارش‌هـای مالـی، امـکان پیگیـری هزینه‌کـرد منابـع، مغایرت‌گیـری

حسـاب‌های بانکـی و … در تشـکل بـه درسـتی انجـام می‌شـود.

6‏-شــفافیت و پاســخگویی در برابــر گروه‌هــای مختلــف ذینفــع: گزارش‌دهــی دقیــق و منظــم در حوزه‌هــای مختلــف اعــم از مالــی و عملکــردی اتفــاق می‌افتــد.

7‏-اعتبــار و ســرمایه اجتماعــی: تشــکل در میــان خیریــن و حامیــان مالــی، دســتگاه‌های دولتــی و عمـوم مـردم از سـرمایه اجتماعـی بالایـی برخـوردار اسـت.

8‏-تـوان ایجـاد حرکـت جمعـی:تشـکل بـر همراه‌سـازی و جلـب مشـارکت جامعـه پیرامونـی در انجام فعالیت‌هـای داوطلبانـه و نیکوکارانـه همـت گماشـته و از توفیقاتـی در ایـن زمینـه برخـودار اسـت.

9‏-مدیریـت مطلـوب کارکنـان:فرآینـد جـذب، حفـظ و نگهداشـت و خـروج نیـروی انسـانی به درسـتی انجـام می‌شـود.

10‏-سـازماندهی داوطلبـان: فرآینـد جـذب، مدیریـت و سـازماندهی، حفـظ و نگهداشـت داوطلبـان بـه درسـتی انجـام می‌شـود.

11‏-همــکاری و ارتباطــات بــرون ســازمانی: تشــکل بــا دســتگاه‌ها و نهادهــای بالادســتی، ســازمان‌های مردم‌نهــاد و ســایر ســازمان‌های همــکار تعامــل و همــکاری مناســبی دارد.

ارکان نشان :

ارکان نشان عبارتند از : شورای سیاست‌گذاری، دبیرخانه علمی و ارزیابی، دبیرخانه اجرایی.

الف) شورای سیاست‌گذاری

اعضای شورای سیاست‌گذاری عبارتند از:

نمایندگان دستگاه‌های دولتی و حاکمیتی: معاون مشارکت‌های اجتماعی سازمان امور اجتماعی وزارت کشور، رئیس مرکز امور خیریه سازمان اوقاف و امور خیریه، نماینده وزارت ورزش و جوانان، مدیرکل امور خیرین و موسسات خیریه وزارت بهداشت، نماینده سازمان بهزیستی، نماینده فرماندهی انتظامی (فراجا) و نماینده کمیته امداد امام خمینی_(ره)
نمایندگان تشکل‌های خیریه: 5 نفر از فعالان اجتماعی و صاحب‌نظران که به پیشنهاد دبیر شورا و تصویب اعضای حقوقی در هر دوره انتخاب می‌شوند. انتخاب مجدد افراد بلامانع است.

تبصره«1»‏- دبیر شورای سیاست‌گذاری و دبیر جشنواره در هر دوره به انتخاب اعضای شورای سیاست‌گذاری تعیین می‌شود.

تبصره«2»‏- احکام اعضای شورای سیاست‌گذاری در هر دوره توسط وزیر کشور یا رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه صادر می‌شود.

وظایف شورای سیاستگذاری :

سیاست‌گذاری کلان؛

بررسی و تصویب آئین‌نامه جشنواره و اصلاحات مورد نیاز در مفاد آن از قبیل بازنگری در مدل جشنواره و نشان، تصویب معیارها و شاخص‌ها، تعیین برنامه زمانی عملیات اجرایی هر دوره و …

تعیین دبیر و اعضای دبیرخانه علمی و ارزیابی و دبیرخانه اجرایی؛
نظارت بر حسن اجرای آئین‌نامه توسط دبیرخانه علمی و ارزیابی و دبیرخانه اجرایی؛
تایید نهایی و تصویب نامزدهای دریافت نشان؛
سایر موضوعات برحسب نیاز و در چارچوب مفاد آئین‌نامه جشنواره.

ب) دبیر جشنواره

وظایف دبیر جشنواره عبارت است از:

مدیریت و راهبری کلیه فرآیندهای جشنواره؛
شکل‌دهی دبیرخانه‌های اجرایی و علمی و ارزیابی؛
پیگیری شکل‌گیری دبیرخانه‌های استانی و شهرستانی؛
نظارت بر فعالیت‌های دبیرخانه‌ها؛
ایجاد هماهنگی میان فعالیت‌های دبیرخانه‌ها.

ج) دبیرخانه علمی و ارزیابی

دبیرخانه علمی و ارزیابی شامل حداقل 7 عضو می‌باشد که اعضای آن به پیشنهاد دبیر جشنواره و تصویب شورای سیاست‌گذاری تعیین می‌شوند.

وظایف دبیرخانه علمی و ارزیابی به شرح زیر است:

تعیین شاخص‌ها و سنجه‌هایارزیابی و امتیاز آن‌ها جهت ارائه و تصویب در شورای سیاست‌گذاری؛
ارزیابی نامزدهای دریافت نشان در سطوح مختلف بر اساس بند بالا و تهیه فهرستنهایی نامزدها جهت ارائه به شورای سیاست‌گذاری؛
آگاه‌سازی و آموزش دبیرخانه‌های استانی و شهرستانی و ارزیابان و نظارت بر فعالیت‌ها؛
تدوین دستورالعمل‌ها و کاربرگ‌های مورد نیاز جهت انجام فرآیند شناسایی و ارزیابی؛
برگزاری نشست‌های تخصصی علمی جهت تبیین نشان.

د) دبیرخانه اجرایی

دبیرخانه اجرایی شامل بخش‌های زیر است:

بخش تشریفات و مراسم؛
بخش تامین مالی؛
بخش رسانه و تبلیغات؛
بخش ارتباطات و امور استان‌ها؛
بخش پشتیبانی.

وظایف دبیرخانه اجرایی:

اعلام فراگیر فراخوان نشان و تمدید فراخوان در صورت لزوم؛
تامین مالی فعالیت‌ها و برنامه‌های جشنواره؛
پیشنهاد برنامه‌های جانبی به شورای سیاست‌گذاری و اجرای آن؛
برگزاری امور مربوط به مراسم جشنواره و برنامه‌های جانبی؛
تدوین و اجرای برنامه رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی و تبلیغات؛
مدیریت و برنامه‌ریزی امور اجرایی برگزاری جشنواره؛
مستندسازی و ارائه گزارش عملکرد هر دوره جهت ارائه به شورای سیاست‌گذاری.

ه) دبیرخانه‌های استانی و شهرستانی

اعضای دبیرخانه‌های استانی عبارتند از:

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان به عنوان رئیس دبیرخانه؛

معاون فرهنگی و اجتماعی‏/ کارشناس مسئول خیریه به عنوان مسئول دبیرخانه؛

مدیرکل‏/ معاون اداره کل مشارکت‌های اجتماعی استانداری؛

مدیرکل‏/ معاون اداره کل بهزیستی استان؛

مدیرکل/معاون توسعه منابع و پشتیبانی اداره کل ورزش و جوانان استان

رئیس‏/ معاون دانشگاه علوم پزشکی استان؛

فرمانده انتظامی‏/ معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان؛

مدیر کل‏/ رئیس اداره تشکل‌های اجتماعی کمیته امداد امام خمینی استان‌؛

نمایندگان سازمان‌های مردم نهاد در شورای توسعه و حمایت از سمن‌های استان (دو نفر)؛

دو نفر از فعالان اجتماعی پیشکسوت استان به انتخاب تمام اعضا.

اعضای دبیرخانه‌های شهرستانی عبارتند از:

اعضای متناظر بخش‌های حاکمیتی در شهرستان‌ها؛

یک نفر نماینده شورای توسعه و حمایت از سمن‌های شهرستان؛

یک نفر از فعالین اجتماعی پیشکسوت شهرستان به انتخاب تمام اعضا؛

تبصره«2»‏- دبیر دبیرخانه‌های استانی و شهرستانی، نماینده ادارات کل سازمان اوقاف و امور خیریه در سطح استانی و شهرستانی می‌باشد.

زمان‌بندی اعطای نشان

جشنواره ملی اعطای نشان نیکوکاری به صورت سالانه برگزار شده و آیین اعطای نشان در دی ماه هر سال می‌باشد.

تبصره«1»‏- تاریخ اعلام فراخوان جشنواره، حداکثر تا هفته اول خرداد هر سال با نظر شورای سیاست‌گذاری تعیین می‌شود.

چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.